DEMİRÖREN Yayınları, Prof. Dr. Süleyman Berk‘in hazırladığı ‘İlahi Çizgiler: Hat Sanatının Öncüleri’ adlı eseri okurlarla buluşturdu. Eser, geçmişten günümüze hat sanatına yön veren büyük ustaların hayatlarını, eserlerini ve estetik miraslarını bir araya getiriyor. Kitapla ilgili konuşan Prof. Dr. Süleyman Berk, “Hat sanatının gelişiminde bir hocadan meşk almak çok önemlidir. Bu birinci yoldur. Ancak ikinci yol da ondan ayrılmaz: Eskiden yapılmış güzel eserleri incelemek. Bu nedenle, kitabın hat sanatı yolculuğuna çıkan sanatçılar için yol gösterici olacağına inanıyorum. Demirören Yayınları da bu kitabı özenli bir şekilde basarak önemli bir hizmet yerine getirdi. Benim de temennim, bu eserin okuyucular için faydalı olmasıdır” dedi.
‘KİTABIN HAT SANATI YOLCULUĞUNA ÇIKAN SANATÇILAR İÇİN YOL GÖSTERİCİ OLACAĞINA İNANIYORUM’
Kitapla ilgili konuşan Prof. Dr. Süleyman Berk, “Bu fikir Demirören Yayınları’ndan ortaya çıktı. Demirören Yayınları’nın teklifiyle bu eseri hazırlamaya başladım ve bir yıllık süre sonunda kitap ortaya çıktı. Benim akademik yolculuğumda da alanım bu olduğu için ciddi bir birikimim vardı. Bu birikimden yola çıkarak istenilen nitelikte bir kitabı hazırlamak çok zor olmadı. Yaklaşık bir yıllık hazırlık sürecinin ardından eser nihayet kitap haline geldi. Çalışmamda öncelikle devlet müzelerinden faydalandım. Topkapı Sarayı Müzesi, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Arkeoloji Müzesi, Divan Edebiyatı Müzesi (şimdiki adıyla Galata Mevlevihanesi Müzesi) ve Konya Mevlana Dergahı koleksiyonlarından yararlandım. Ayrıca İstanbul’daki özel koleksiyonlarda da çok kıymetli eserler bulunuyor; bu kaynaklardan da faydalandım. Hat sanatının gelişiminde bir hocadan meşk almak çok önemlidir. Bu birinci yoldur. Ancak ikinci yol da ondan ayrılmaz: Eskiden yapılmış güzel eserleri incelemek. Bu nedenle, kitabın hat sanatı yolculuğuna çıkan sanatkarlar için yol gösterici olacağına inanıyorum. Demirören Yayınları da bu kitabı özenli bir şekilde basarak önemli bir hizmet yerine getirdi. Benim de temennim, bu eserin okuyucular için faydalı olmasıdır” dedi.
KÜLTÜREL MİRASIN İZİNDE
Proje Direktörü Bedri Göğalp ise “Prof. Dr. Süleyman Berk’in titiz çalışmasıyla hazırlanan ‘İlahi Çizgiler: Hat Sanatının Öncüleri’ni okurlarla buluşturmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu eser, estetik ve akademik değeriyle hat sanatının derin tarihini ve sanatsal zenginliğini tüm canlılığıyla yansıtıyor. Kültürel mirasın izinde sürdürdüğümüz çalışmalarımızın değerli bir parçası olan bu kitabın, sanatseverler ve yeni nesil sanatçılar için bir ilham kaynağı olacağına inanıyoruz. Aynı zamanda Türk kültürünü tanıtma misyonumuza önemli bir katkı sunmaktan dolayı da gururluyuz. Böyle değerli bir çalışmayı yayımlamak bizim için hem bir ayrıcalık hem de bir sorumluluk” diye konuştu.
‘TÜRK HALK SANATI, MİLLİ VE GELENEKSEL SANATLARIMIZIN, KADİM PLASTİK SANATLARIMIZIN EN ÖNEMLİ KOLLARINDAN BİRİDİR’
Türk halk sanatlarının milli ve geleneksel kimliğin temel unsurlarından biri olduğunu söyleyen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi emekli öğretim üyesi Dr. Savaş Çevik de “Türk halk sanatı, milli ve geleneksel sanatlarımızın, kadim plastik sanatlarımızın en önemli kollarından biridir. Resim, heykel gibi sanat dallarını Batı’dan almış olsak da; yüzyıllar öncesine dayanan, yazı ve çizgi anlamına gelen hat sanatı bizim köklü sanat dallarımızdan biridir. Hat sanatı tam anlamıyla bir plastik sanattır ve dünya genelinde de karşılığı vardır. Çin, Japon, Latin ve Arap kaligrafisi gibi birçok kültürde örnekleri bulunur. Türk kaligrafisi yani Arap harfleriyle düzenlenmiş hat sanatı da bu kadim sanatın önemli bir parçasıdır. Yüzyıllardır kullanılmakta ve gelişerek varlığını sürdürmektedir. Hat sanatında ekol sahibi pek çok hattatımız vardır. Bu sanat dalı, İslam’ın doğuşu ve yayılışıyla birlikte önem kazanmış; Abbasi, Selçuklu ve özellikle Osmanlı dönemlerinde büyük gelişme göstermiştir. Hat sanatının kilometre taşları arasında İbni Bevvab ve Yakut el-Müsta’sımi gibi önemli isimler yer alır. Osmanlı döneminde ise Şeyh Hamdullah başta olmak üzere birçok hattat sanatın gelişimine büyük katkılar sağlamıştır” ifadelerini kullandı.
‘BU KİTAP, HAT SANATININ BÜYÜKLÜĞÜNÜ VE ESTETİK GÜCÜNÜ TAM ANLAMIYLA YANSITIYOR’
Sanatın durağan değil, sürekli gelişen bir yapısı olduğuna dikkat çeken Çevik, “Bu sanat dalının durağan değil, sürekli gelişen bir yapısı vardır. Tüm sanatlarda olduğu gibi farklı dönemlerde yeni üsluplar, yeni akımlar ortaya çıkar. Bu, dejenerasyon değil; değişim ve gelişim anlamına gelir. Dolayısıyla geçmişteki üstatların eserlerini incelemek, yeni nesil sanatçılar için çok kıymetlidir. Ancak herkes müzelere gidip bu eserleri görme imkanına sahip olamayabilir. Bu nedenle bu tür yayınlar büyük önem taşır. Demirören Yayınları’ndan çıkan, Prof. Dr. Süleyman Berk’in hazırladığı ‘İlahi Çizgiler: Hat Sanatının Öncüleri’ adlı eseri inceledim. İki cilt halinde ve büyük boy olarak hazırlanmış bu kitap, bugüne kadar hat sanatı alanında yayımlanan en kapsamlı albümlerden biri. Daha önce benzer ölçekte sadece birkaç küçük örnek vardı. Ancak bu kitap, hat sanatının büyüklüğünü ve estetik gücünü tam anlamıyla yansıtıyor. Özellikle büyük boyutlu kuşak yazıları, cami levhaları gibi eserlerin detaylarını hakkıyla gösterebilmesi açısından çok değerli buluyorum” dedi.
‘HEM SANAT TARİHİ AÇISINDAN HEM DE BU ALANA İLGİ DUYAN ÖĞRENCİLER İÇİN ÇOK ÖNEMLİ BİR KAYNAK NİTELİĞİNDE’
Çevik sözlerini şöyle tamamladı:
“Kitabın bir diğer önemli özelliği, hat sanatının tarihine yön veren 101 hattatı kronolojik sırayla tanıtması. Bu sayede okuyucu, hiçbir ismin atlanmadığı bir biçimde hat sanatının tarihsel gelişimini adım adım izleyebiliyor. Hem sanat tarihi açısından hem de bu alana ilgi duyan öğrenciler için çok önemli bir kaynak niteliğinde. Sonuç olarak, hat sanatıyla ilgilenen, bu alanda kendini geliştirmek isteyen ya da genel kültür edinmek isteyen herkes için bu kitap, başvurulabilecek değerli bir eser olarak öne çıkıyor.”
